Μαθησιακές δυσκολίες...πώς θα το καταλάβω;;
Μπορούμε να ανιχνεύσουμε πρώιμα σημάδια των μαθησιακών δυσκολίων; Η απάντηση είναι «ναι». Μπορούμε να προβλέψουμε ποιά παιδιά πιθανόν να παρουσιάσουν δυσκολίες στη μάθηση και να παρέμβουμε έγκαιρα.
Οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι σημαντικοί δείκτες για την ετοιμότητα της μελλοντικής αναγνωστικής ικανότητας υπάρχουν από τα προσχολικά χρόνια του παιδιού.
Πιο συγκεκριμένα, η ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα σχολική ετοιμότητα του παιδιού.
Πιθανές δυσκολίες που θα πρέπει να προβληματίσουν και αν χρειαστεί να οδηγήσουν τους γονείς σε αναζήτηση βοήθειας είναι οι ακόλουθες:
1. Δυσκολία στην εκμάθηση εννοιών, όπως τα χρώματα, τα σχήματα, τα γράμματα και τους αριθμούς.
2. Δυσκολίες στην έκφραση, π.χ δυσκολεύεται να περιγράψει ένα γεγονός, δυσκολεύεται να θυμήθει μια ιστορία με τη σειρά, να αποστηθίσει τραγουδάκια.
3. Ο ρυθμός εξέλιξης της ομιλίας αναπτύσσεται πιο αργά σε σχέση με άλλα παιδιά της ηλικίας του. Στην ηλικία των έξι ετών, η ομιλία ενός παιδιού θα πρέπει να είναι όμοια (καθαρότητα ήχων, άρθρωση) με την ομιλία ενός ενήλικα.
4. Η προσοχή του διασπάται εύκολα και δείχνει ανήσυχο.
5. Δυσκολίες στο χωροχρονικό προσανατολισμό. Μπερδεύει το δεξιά με το αριστερά, δεν θυμάται τις μέρες της εβδομάδας, μπερδεύει το «πριν» και το «μετά».
Φωνολογική ενημερότητα
Η φωνολογική ενημερότητα αναφέρεται στην ικανότητα του μαθητή να εστιάζει και να χειρίζεται μεμονωμένους ήχους (φωνήματα) των ομιλούμενων λέξεων. Η απόκτηση φωνολογικής ενημερότητας είναι σημαντική, διότι αποτελεί τη βάση για το συλλαβισμό και τη δεξιότητα αναγνώρισης των λέξεων. Η φωνολογική ενημερότητα μάς δίνει τη δυνατότητα πρόβλεψης της αναγνωστικής δεξιότητας του παιδιού κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων χρόνων της εκπαίδευσής του.
Πρόκειται για μία δεξιότητα που δεν διδάσκεται στα παιδιά με τυπική ανάπτυξη, αντιθέτως την κατακτούν φυσικά. Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις :
• Κατάλληλη επεξεργασία των ακουστικών ερεθισμάτων
• Φυσιολογική μνήμη
• Ακέραιη άρθρωση φωνημάτων
Εκτεταμένη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έχει δείξει ότι η φωνολογική ενημερότητα είναι συνδεδεμένη με την ανάπτυξη της γραφής και της ανάγνωσης, ενώ η δυσλειτουργία της οδηγεί σε μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία).